Van het spelen met een keukentje wordt je zoon echt geen meisje

“Jongens zullen meisjes zijn en andersom” zo opent de Volkskrant van 5 december 2012 het item over een Zweedse speelgoedfolder waarin het speelgoed niet uitsluitend voor één van de seksen bedoeld lijkt te zijn. Een opmerkelijke opening, want nergens in het verhaal lees ik waarom jongens meisjes zullen zijn. Normaalgesproken gaat daar namelijk een lang traject van psychologische begeleiding, hormonen en uiteindelijk een geslachtsveranderende operatie aan vooraf. Dat een speelgoedfolder dit alles kan vervangen, lijkt me dan ook opmerkelijk nieuws dat een plekje op de voorpagina verdient.

Het punt is natuurlijk dat er geen enkele reden is waarom jongens niet met een keukentje zou kunnen spelen, of met een stofzuiger. Daarvan worden het beslist geen meisjes. Het geeft ze wel gelegenheid tot een rollenspel, waarmee zij zich voorbereiden op een toekomst als zorgende vader die normaal in de huishoudelijke verplichtingen deelt, net zoals hun vader hopelijk nu al doet. Evenmin is er een reden waarom een meisje niet in een speelgoedauto zou willen zitten, waarmee ze haar moeder kan nadoen die in een echte auto rijdt. Daar worden het geen mannen van maar gewoon in de samenleving participerende vrouwen.

Genderneutraal zijn de speelgoedfolders beslist nog niet (voor jongens zien we een blauwe stofzuiger en een zwarte haarföhn), en kinderen hebben –anders dan Elisabeth Trotzig, de Zweedse ombuds”man” veronderstelt- wel degelijk een visie op verschillen tussen de seksen [1] Maar die hoeven we niet tot in het krankzinnige te scheiden, zoals nu door de marketeers gebeurt, met zelfs een Cars flesje drinken voor jongens en een dito Hello Kitty voor meisjes. Het pleidooi van Zweedse ouders voor een neutralere speelgoedfolder is geheel terecht, dat mogen ouders in Nederland ook wel gaan doen.
 

noten

---

1. Kinderen vanaf ongeveer twee jaar hebben een duidelijk beeld van hun eigen genderidentiteit en weten ook welk speelgoed daar wel en niet bij hoort. Cordelia Fine: Waarom wij allemaal van mars komen. 2011.

2. Een kortere versie van dit blog heb ik als ingezonden brief opgestuurd naar De Volkskrant, als reactie op hun artikel: http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2680/Economie/article/detail/3358299/2012/12/05/Sekseneutraal-speelgoed-met-de-Kerst-in-Zweden.dhtml

3. Seksebeperking door speelgoedfabrikanten is beslist niet nieuw (hoewel het nu erger lijkt dan vele decennia het geval was): toen ik 9 was schreef ik al een boze brief naar LEGO, als reactie op hun advertentie voor "Technisch Lego, voor stoere jongens vanaf 9 jaar". 

4. De beste handleiding voor de vraag of iets geschikt is voor een jongen of een meisje vond ik in de afbeelding hiernaast (met dank en excuses aan de samensteller, ik heb geen idee of er auteursrecht op rust)