Van alle tijden

Eric van Eerdenburg, directeur van het grote popfestival Lowlands, verbaast zich er op de site van De Volkskrant (15 augustus -1) over hoe weinig woede er is onder de jeugd. Niemand die stoeptegels uit de straat rukt om te protesteren, zoals in de jaren tachtig van de vorige eeuw (Eric’s jeugd!). Maar ja, de huidige jongeren hebben het zo goed. In zíjn jeugd had je geen huis, geen baan en ook geen zicht daarop. Deze jongeren zijn niet recalcitrant, maar zouden zich volgens hem ook nu enorm boos  kunnen maken over politiek of milieu…

De huidige jeugd lijkt meer op de jongeren van de jaren tachtig dan Van Eerdenburg denkt. Ook voor hen zijn huizen en banen helemaal niet vanzelfsprekend meer. En het milieuvraagstuk is urgenter dan ooit. Waarom zijn ze dan niet recalcitrant? Omdat de tijdgeest veranderd is. In de huidige ideologie is er sprake van kansen voor iedereen, en zelfs een plicht om die in elke situatie ook te zien. Een burn-out? Zie het als kans. Werkloos? Zie het als kans. Succes is een keuze! Als je maar genoeg in jezelf gelooft! (2) Een ieder heeft de individuele plicht om het beste van zijn of haar leven te maken, met als gemeen addertje onder het gras dat, wanneer dit niet lukt, dat dan wel aan jezelf ligt. Dan ben je niet pro-actief, positief of ondernemend genoeg. 

Hoe kun je dan nog protesteren? Dat zou toch immers een teken van onmacht zijn, dan heb je zelf blijkbaar niet de juiste keuzes gemaakt; je verantwoordelijkheid niet genomen. Ja, van mij mogen jongeren ook in opstand komen, maar dan tegen dit overheersende marktdenken en het individualisme. Maar hoe (en tegen wie?) in vredesnaam moeten jongeren zich organiseren, als dat marktdenken en individualisme ook in henzelf zit of als elk teken van twijfel wordt gezien als zwakte en falen? Als elk protest wordt gepareerd met het verwijt dat je teveel in de slachtofferrol kruipt? Niet voor niets heeft een op de vijf jongeren psychische problemen. (3)

Naar verluidt was Socrates de eerste die mopperde over de 'jeugd van tegenwoordig'(4) Die valt blijkbaar altijd tegen. Zijn ze eindelijk braaf en gehoorzaam, dan zijn ze ineens niet meer recalcitrant genoeg. Daarmee wordt wel duidelijk wat écht van alle tijden is, namelijk knorrige oude heren die mopperen over de nieuwe generatie en deze niet meer begrijpen. Dat zelfs de directeur van Lowlands nu die leeftijdfase ingaat, is wel een teken aan de wand - gelukkig bemoeit hij zich naar eigen zeggen niet met de programmering. Maar volgens mij wordt het wel tijd voor een bankje in het park.

Dit stuk heb ik ook naar De Volkskrant gestuurd, als ingezonden brief. Ik verwacht er niet veel van, er zit daar ook een mopperige oude heer op het secretariaat. Maar goed, je weet maar nooit   ;-)

Noten: 

(1)   http://www.volkskrant.nl/vk/nl/10904/Muziekfestivals/article/detail/3718300/2014/08/15/Lowlands-directeur-Het-verbaast-me-soms-hoe-weinig-woede-er-is-onder-de-jeugd.dhtml

(2)  vanmorgen gehoord en gelezen binnen een kwartier tijd: "succes is een keuze"(in een column van Aleid Truijens, VK 16/8) en "als je maar genoeg in jezelf gelooft"(succesvolle atlete tijdens sportuitzending op Nederland 1.)
(3) Bron: Nationaal Kompas. http://www.nationaalkompas.nl/gezondheid-en-ziekte/functioneren-en-kwaliteit-van-leven/psychisch-functioneren/psychisch-functioneren-jeugd/hoe-vaak-komen-psychische-problemen-bij-jeugd-voor/ 

(4) Er circuleren diverse versies van het citaat, toegeschreven aan Socrates. Deze lijkt me redelijk betrouwbaar, want uit een oratie aan de Universiteit van Leiden: "Onze jeugd heeft tegenwoordig een sterke hang naar luxe, heeft slechte manieren, minachting voor het gezag en geen eerbied voor ouderen. Ze geven de voorkeur aan kletspraatjes in plaats van training (...) Jonge mensen staan niet meer op als een oudere de kamer binnenkomt. Ze spreken hun ouders tegen, houden niet hun mond in gezelschap (...) en tiranniseren hun leraren." http://media.leidenuniv.nl/legacy/Bouwkamp%20SOFA.pdf