Recensie Christien Brinkgreve: Het verlangen naar gezag.

(ingezonden brief, gestuurd naar nrc)

Wat een slechte recensie in het NRC van afgelopen vrijdag (16 november: Non-fictie: De hang naar dwang). Slecht in drie betekenissen. Het nieuwe boek van Christien Brinkgreve, Het verlangen naar gezag, wordt zeer matig bevonden, de recensent heeft van het boek niets begrepen en schrijft ook nog eens in lelijke kromme zinnen. De schrijfster van de recensie, Beatrice de Graaf, is hoogleraar in Leiden en heeft het boek van Brinkgreve hoogstwaarschijnlijk niet eens gelezen. Hoe is het mogelijk dat een professor een zo dramatisch slecht product aflevert. “Te denken dat daarmee (o.a. cameratoezicht) de onderliggende problematiek wordt opgelost, is een illusie”. Is het een illusie om het te denken? Dàt we het denken? Laat hier de taalkundige lessen van J.L. Heldring eens op los, zou ik zeggen. Nog afgezien van het feit dat Brinkgreve op geen enkele manier denkt dat cameratoezicht de problematiek oplost. 

Het boek van Brinkgreve is géén “vlammend pleidooi tegen de teloorgang van moreel gezag”, op geen enkele manier. Zij constateert dat oude vormen van gezag verdwijnen, dat mensen gezag moeilijker accepteren maar er tegelijk ook naar verlangen (inderdaad: “de hang naar dwang”, waar ze geen “gepassioneerd pleidooi voor houdt” maar welke ze slechts constateert). 

Het boek is een zoektocht, naar oorzaken van het verdwijnen van gezag, naar veranderingen en naar nieuwe oplossingen die wel werken, in het gezin, op school en op het werk. Dus niét over de publieke ruimte, waar De Graaf het boek op projecteert. Dat geeft Brinkgreve in het boek zelf al aan. Het boek is verkennend, zich afvragend geschreven en bevat inderdaad soms wat herhaling, zoals bij een muziekstuk. Maar bij alle zoektochten kom je wel eens een keer terug op dezelfde plek, soms per ongeluk, soms om je opnieuw te oriënteren. In die zin zijn de “herhalingen” in het boek productief en functioneel. 

Brinkgreve laat ons zien wat er verandert in de samenleving, wat er bij het oud vuil kan en welke (nieuwe) vormen van gezag juist wel werken, zie ook de prachtige interviews die onderdeel uitmaken van het boek. Dit boek verdient echt een betere recensie. Bij dezen.